Çocuklarda Rezilyans

Çocuklarda rezilyans olumsuzluklara karşı hazırlıklı olma, stres, travma ile başa çıkabilme, zor koşullara uyum sağlama, yıkıcı deneyimlerle bir şeyler öğrenerek başa çıkma ve gelişme kapasitesidir. Hem ruhsal hem de fiziksel esneklik ve dayanıklılık demektir. Deyim yerindeyse kırılmadan bükülebilme, eğilme, olay geçtikten sonra eski haline dönebilme demektir. Muson yağmurlarında bambu ağaçlarının kırılmadan neredeyse yere kadar eğilmeleri, yağmur geçince de tekrar ayağa kalkmaları buna örnek olarak verilebilir.

Rezilyans ruhsal yapı henüz sağlamken yani özellikle çocuklarda çok önemlidir. Çocuklarda rezilyans birçok faktöre bağlı olmasına rağmen ailelerin çocuklarına karşı tutumları bu becerinin olumlu ya da olumsuz gelişimini mutlaka etkiler.

Her ebeveyn çocuğunun mutlu, huzurlu ve başarılı bir hayat kurmasın arzu eder. Mümkün olduğu kadar endişelenmemesini, üzülmemesini, hayal kırıklığına uğramamasını, fiziksel olarak ıstırap çekmemesini ister. Tüm bu istekler aşırı müdahaleci bir tutuma dönüşürse ebeveynler istemeden çocuklarının kazanması gereken birçok günlük hayata ilişkin beceriyi sekteye uğratmış olur. Çocuklar etraflarında yaşanan olaylardan soyutlanarak büyürlerse empati geliştirmeleri zorlaşır.

Ebeveynler çocukları yetiştirirken dünyayı tüm açılarıyla ve boyutlarıyla olduğu gibi deneyimleme fırsatı sunarlarsa çocuk rezilyans kazanır. Bu sayede çocuklar zorluklarla karşılaştıklarında onlarla başa çıkmayı, kendilerine güvenerek iyimser bir tutumla ilerlemeyi öğrenirler.

Çocuklarda rezilyans gelişmesi için öneriler: 

Çocuklar rezilyansı deneyimleyerek öğrenir. Çocuğunuz herhangi bir sorunun üstesinden geldiğinde bir sonraki zorlukla başa çıkma yeteneğine olan güveni artar.

Çocuklarda rezilyansı arttırmak için aşağıdaki yöntemleri uygulayabilirsiniz:

• Çocuğunuzu destekleyin, ancak her küçük sorunu veya hayal kırıklığını çözmeye çalışmayın. Örneğin, çocuğunuz arkadaşlarıyla oynarken bir sorun yaşadığında sorunu çözmek yerine nasıl hissettiği hakkında konuşabilirsiniz.
• Çocuğunuz için sorunları tahmin etmekten ve önlemekten kaçının. Küçük zorlukların üstesinden gelmek çocuğunuzun daha büyük aksiliklere karşı direncini arttıracaktır.
• Çocuğunuz bir şeyi ilk denediğinde ancak işler yolunda gitmediğinde onu bir kez daha denemeye teşvik edin. Sonuç ne olursa olsun çocuğunuzu denediği için övün. 'Sınavı bitirdiğin için seninle gurur duyuyorum' diyebilirsiniz. Önemli olan neticeyi değil çabayı takdir etmektir.
• Her şey yolunda olduğunda bu durumu fark etmeyi ve kabul etmeyi alışkanlık haline getirin. Örneğin akşam yemeği sırasında her aile bireyi gün içerisinde o gün yaşadığı olumlu deneyimi paylaşabilir.
• Çocuğunuzun yaşına uygun bir şekilde problem çözme becerilerini geliştirmesine yardımcı olun. Örneğin okuldaki bir çocuk çocuğunuza kötü bir söz söylerse, çocuğunuzla bir daha böyle bir olayla karşılaştığında nasıl tepki vereceği konusunda beyin fırtınası yapabilirsiniz.

Yapılan birçok araştırmada çocuklarda rezilyans gelecekteki başarıyı etkileyen en önemli unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle çocukluk döneminde çocuğumuzun geliştireceği zorluklarla başa çıkma kapasitesi tüm yaşamını etkileyecektir.